Mutellino
Mutellina adonidifolia
Apiaceae Umbelliferae
Nom en français : Ligustique à feuilles d'adonis.
Descripcioun :La mutellino es uno planto renadivo, sènso péu que trachis dins li pelouso, champino e coumbo à nèu séusouso, dins l'uba dis Aup. Es uno planto raro au nostre. Se recounèis à sa cambo boutisso e subretout à si fueio tres cop descoupado en long que fan un pau pensa à li dóu Seseli montanum. Apoundèn que li brout an ges de bratèio (mai pas lis invoulucello).
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Mutellina
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 3 à 5 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1500 à 2800 m
Aparado : Noun
Juliet à avoust
Liò : Pelouso
- Champino
- Coumbo à nèu
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Éuroupenco
Ref. sc. : Mutellina adonidifolia (J.Gay) Gutermann, 2006
(= Meum mutellina (L.) Gaertn., 1788 = Ligusticum mutellina (L.) Crantz, 1768 )
Afatoulié
Prunus brigantina
Rosaceae
Àutri noum : Afatounié, Afatourié, Afàtou.
Nom en français : Prunier de Briançon.
Descripcioun :L'afatoulié se recounèis l'estiéu à si afàtous (abrignoun, afatoun) verd pièi jaune. Flouris au printèms emé de pichòti flour blanco d'ounte sorton de lònguis estamino. Li fueio, que sèmblon à li de l'ambricoutié vènon bèn à l'après.
Usanço :Se fai de counfituro emé lis afàtous (emé proun de sucre !), e d'òli de marmoto emé lis amandoun (meseioun). Fau aperaqui 10 000 amandoun pèr n'en faire un litre. J.-R. Fortoul, op.cit., ramento que lis afàtous èron descalagna dóu tèms di lòngui vihado. L'òli èi bon pèr la cousino e pèr sougna li macaduro e lou mau d'os. Se metié un tros de pan dins la sartan pèr leva la forto óudour de l'òli : "Lou pan surbiò lou gros dal fouort de l'óli, l'amarun". Lou darrié moulin s'arestè de vira en 1923 à Suzo (CN).
Port : Aubre
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Prunus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Sebisso
- Prado
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Prunus brigantina Vill., 1786